دندانپزشکی کودکان

با خیال راحت کودکتان را به دندانپزشکی بیاورید!

مشتاق شنیدن صدای گرم شما هستیم!

دندانپزشکی کودکان یک حوزه مهم در دندانپزشکی است که به بهداشت دهان و دندان‌های کودکان و نوجوانان می‌پردازد. دندانپزشکان کودکان به مراقبت و درمان دندان‌ها و لثه‌های این گروه سنی اختصاص داده‌اند و دارای تخصص و دانش خاصی در ارتباط با نیازها و مشکلات این افراد هستند. یکی از وظایف اصلی دندانپزشکان کودکان، آموزش بهداشت دهانی به کودکان و والدین آنها است. این آموزش‌ها شامل تکنیک‌های مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، و تغذیه مناسب برای حفظ سلامت دندان‌ها می‌شود.

دندانپزشکی کودکان همچنین به تشخیص و درمان مشکلات دندانی و فکی این گروه سنی می‌پردازد. این شامل بررسی‌های دوره‌ای منظم، ترمیم دندانی در صورت لزوم، ارتودنسی برای اصلاح مشکلات ترتیب دندان‌ها و فک‌ها، و درمان عفونت‌های دهانی می‌شود. هدف اصلی دندانپزشکان کودکان، حفظ سلامت دندان‌ها و ارتقاء کیفیت زندگی این افراد در آینده است، زیرا مشکلات دندانی در کودکی می‌توانند تاثیرات جدی بر روی سلامت دهان و طراحی فکی در دوران بزرگتری داشته باشند.

دندانپزشکی تحت بیهوشی به چه صورت انجام می شود؟

دندانپزشکی کودکان با بیهوشی ممکن است با استفاده از چندین روش مختلف انجام شود. دو روش اصلی برای بیهوشی در دندانپزشکی کودکان عبارتند از:

۱.بیهوشی موضعی (Local Anesthesia): در این روش، دندانپزشک مقدار کمی داروی بیهوشی (معمولاً لیدوکائین) را به ناحیه مورد نیاز در دهان کودک تزریق می‌کند. این دارو باعث بی حس شدن این ناحیه و جلوگیری از احساس درد می‌شود. برای بسیاری از روش‌های دندانپزشکی ساده تر، مانند پر کردن دندان یا ترمیم‌های، بیهوشی موضعی ممکن است کافی باشد.

۲.بیهوشی عمومی (General Anesthesia): در برخی موارد، به دلیل افزایش اضطراب یا عدم همکاری کودک، دندانپزشک ممکن است تصمیم به استفاده از بیهوشی عمومی بگیرد. در این حالت، کودک به طور کلی بی‌هوش می‌شود و از احساس هرگونه درد و ناراحتی ندارد. این روش ممکن است در مواقعی مانند خرابی‌ های شدید دندانی، جراحی‌ های دندانپزشکی پیچیده یا در موارد خاص مانند (کشیده شدن همه دندان‌ها) استفاده شود.

در هر صورت، قبل از هر عملیات دندانپزشکی، دندانپزشک بررسی کاملی از وضعیت دندان‌ها و سلامت کودک انجام می‌دهد و تصمیم می‌گیرد که کدام روش بیهوشی برای کودک مناسب تر است. همچنین، اطلاعات کاملی در مورد تاثیرات جانبی و پس از عملیات به والدین اطلاع داده می‌شود تا آنها بتوانند تصمیم مناسبی بگیرند.

آیا دندانپزشکی کودکان با بیهوشی خطرناک است؟

استفاده از بیهوشی در دندانپزشکی کودکان معمولاً ایمن است، اما همواره باید با دقت و توسط متخصصان انجام شود. در موارد زیر، بیهوشی ممکن است با خطراتی همراه باشد و به دقت باید تصمیم‌گیری شود:

وضعیت سلامت کلی کودک: اگر کودک دچار مشکلات جدی سلامتی باشد، مثل مشکلات قلبی یا تنفسی، استفاده از بیهوشی ممکن است با خطراتی همراه باشد. در این حالت، دندانپزشک باید از پزشک کودک کمک بگیرد و باهم مشورت کنند که آیا می توان جراحی را با وجود مشکل تنفسی و قلبی انجام داد یا خیر.

تعداد دندان‌ها و نوع جراحی: بیهوشی عمومی برای موارد پیچیده‌ تر مثل جراحی دندان‌ها، ترمیم دندان های پوسیده احتیاج به دقت بیشتری دارد. اما اگر جراحی نیازی به بیهوشی عمومی نداشته باشد، از روش‌های کم خطرتر مثل بیهوشی موضعی استفاده می‌شود.

تجربه و مهارت دندانپزشک: مهمترین عامل در ایمنی بیهوشی، تجربه و مهارت دندانپزشک است. یک دندانپزشک ماهر با دانش کافی در زمینه بیهوشی کودکان بهترین تصمیمات را می‌گیرد و اقدامات ایمنی لازم را انجام می‌دهد.

در کل، اکثر دندانپزشکان با استفاده از پروتکل‌ها و دستورالعمل‌ های ایمنی، بیهوشی را به دقت انجام می‌دهند. اما نگرانی والدین کاملا طبیعی است و والدین می توانند با دندان پزشک صحبت کنند و از ایمن بود نحوه عمل آگاهی داشته باشند.

عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان چیست؟

استفاده از بیهوشی در دندانپزشکی کودکان معمولاً ایمن است، اما همواره ممکن است برخی از عوارض و جلوگیری‌ها وجود داشته باشند. برخی از این عوارض عبارتند از:

۱.تحریکات و عوارض جانبی معمول: اکثر بیهوشی‌ های مورد استفاده در دندانپزشکی برای ایجاد بی حسی ناحیه مورد نظر هستند و به طور کلی ایمن می‌باشند. با این حال، برخی از کودکان ممکن است به دلیل  حساسیت نسبت به داروهای بیهوشی یا عوارض معمول مثل تهوع، استفراغ، سرگیجه، یا گیجی پس از بیهوشی باشند.

۲.عوارض حسی: ممکن است پس از بیهوشی، کودک برای مدت کوتاهی دچار تغییرات حسی شود. این ممکن است شامل گیجی، عدم تعادل، یا تغییرات در حافظه موقت باشد. این علائم به طور عمومی بسیار کوتاه مدت است و به تدریج بهبود می‌یابند.

۳.عوارض مرتبط با تجویز دارو: بسته به نوع داروی بیهوشی، ممکن است عوارض مرتبط با هر دارو وجود داشته باشد. برخی از داروها ممکن است عوارض جانبی خاص داشته باشند که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد.

۴.تاخیر در بیداری: برخی از کودکان ممکن است پس از جراحی دندانپزشکی و بیهوشی، به دلیل اثرات دارو، تاخیر در بیداری داشته باشند. این تاخیر عمدتاً به مدت کوتاهی است و به طور معمول کودکان به طور طبیعی بعد از یک زمان مشخص به هوشیاری برمی‌گردند.

اگر والدین نگران هستند یا کودکان دچار هر گونه علائم ناخوشایند پس از بیهوشی می‌شوند، باید به دندانپزشک خود اطلاع دهند تا اوضاع را بررسی کرده و توصیه‌های لازم را ارائه کند. همچنین، توجه به تمامی دستورالعمل‌های والدین پس از جراحی، اهمیت دارد.

مراقبت های بعد از بیهوشی در کودکان

مراقبت‌های بعد از بیهوشی برای کودکان اهمیت زیادی دارد تا اطمینان حاصل شود که کودک به آرامی از اثرات بیهوشی خارج می‌شود. در اینجا چند نکته کلیدی برای والدین ذکر می کنیم تا کمک کند این دوران به خوبی سپری شود:

  • نظارت پس از بیهوشی: بلافاصله پس از درمان، کودک به یک بخش ریکاوری منتقل می‌شود تا تحت نظر باشد تا زمانی که اثرات بیهوشی کاهش یابد. معمولاً نظارت بر تنفس، ضربان قلب و سطح هوشیاری کودک انجام می‌شود.

  • مراقبت در خانه:

    • آرامش: پس از بازگشت به خانه، کودک باید استراحت کند. ممکن است برای چند ساعت اول پس از بیهوشی خواب آلود باشد.
    • تغذیه: از دادن غذاهای سنگین یا دشوار برای بلعیدن به کودک خودداری کنید. شروع با مایعات و غذاهای نرم مانند پودینگ یا سوپ و سپس تدریجاً به سمت غذاهای جامدتر بروید.
    • مراقبت از دهان: بسته به نوع درمان دندانپزشکی، ممکن است نیاز به مراقبت‌های خاصی برای حفظ بهداشت دهان و دندان کودک باشد. از مسواک زدن آرام و از دهانشویه مناسب استفاده کنید.
    • کنترل درد: اگر کودک شما درد دارد، دندانپزشک مسکن‌های مناسبی تجویز می کند. دقیقاً طبق دستورالعمل‌های داده شده استفاده کنید.

    • توجه به علائم هشدار دهنده: برخی از نشانه‌ها ممکن است نیاز به توجه فوری داشته باشند، مانند تنگی نفس، تورم شدید، خونریزی بیش از حد، یا تب. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.

  • پیگیری: برای پیگیری وضعیت دهان کودک بعد از جراحی باید ویزیت های منظم با دندانپزشک داشته باشید تا اگر مشکلی هست برطرف شود. 

با دقت به این توصیه‌ها عمل کنید تا کودک شما تجربه‌ای امن و راحت پس از بیهوشی داشته باشد.

رژیم غذایی قبل از بیهوشی

قبل از انجام بیهوشی، رعایت یک رژیم غذایی مناسب بسیار مهم است تا از عوارض بیهوشی مانند استفراغ یا آسپیراسیون (ورود محتویات معده به ریه‌ها) پیشگیری شود. در اینجا چند نکته کلیدی برای رژیم غذایی قبل از بیهوشی آورده شده است:

  • ناشتا بودن: اکثر بیماران، از جمله کودکان، باید قبل از بیهوشی عمومی ناشتا باشند. این به معنای عدم خوردن غذاهای جامد برای حداقل 6 تا 8 ساعت قبل از بیهوشی است. همچنین، مصرف نوشیدنی‌ها (حتی آب) باید حداقل 2 ساعت قبل از بیهوشی متوقف شود.

  • نوشیدنی‌های شفاف: در برخی موارد، پزشک ممکن است اجازه دهد تا بیمار قبل از بیهوشی، نوشیدنی‌ های شفاف مانند آب، چای بدون شیرین‌کننده، یا آب میوه‌های شفاف بدون تفاله را تا چند ساعت قبل از عمل بنوشد.
  • دوری از غذاهای چرب و سنگین: غذاهای چرب و سنگین مدت زمان بیشتری برای هضم نیاز دارند، بنابراین باید از خوردن این نوع غذاها در وعده‌های غذایی قبل از بیهوشی اجتناب شود. این غذاها می‌توانند خطر استفراغ و آسپیراسیون را افزایش دهند.

  • داروها: اگر بیمار داروهایی دارد که باید منظم مصرف شود، باید با پزشک مشورت کند تا ببیند آیا می‌تواند داروها را با مقدار کمی آب در روز عمل مصرف کند یا خیر.

مهم است که قبل از بیهوشی، تمام دستورالعمل‌های پزشکی را دقیقاً دنبال کنید. همچنین، هرگونه سابقه حساسیت غذایی یا مشکلات گوارشی را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید تا اقدامات پیشگیرانه مناسب اتخاذ شود.

برای سلامت دندان های کودکان چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

برای حفظ سلامت دندان‌های کودکان، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:

۱.تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی سالم و کم‌شکر و کم‌اسید که غنی از مواد غذایی مفید برای دندان‌ها مانند کلسیم، فسفر و ویتامین D است، می‌تواند به حفظ سلامت دندان‌های کودکان کمک کند.

۲.مراقبت از دندان‌ها: شستشوی دندان دو بار در روز با استفاده از مسواک و دهانشویه مناسب برای سن کودک، بسیار حیاتی است. همچنین، استفاده از نخ دندانی برای پاک کردن باقیمانده‌های غذا در بین دندان‌ها اهمیت دارد.

۳.مراجعه به دندان‌پزشک: برنامه‌ریزی برای مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک از جمله برای بررسی‌های منظم و پاکسازی دندان‌ها کودکان بسیار مفید است.

۴.مصرف آب: آب آشامیدنی می‌تواند به پاک کردن باقیمانده‌های غذا و کاهش میزان اسید در دهان کودکان کمک کند، که این موارد می‌تواند از بروز تسکین‌های دندانی و بیماری‌های دهانی جلوگیری کند.

۵.استفاده از محافظ دندانی: در صورت نیاز، برای کودکانی که ورزش‌های خطرناکی می‌کنند، محافظ دندانی را مورد استفاده قرار دهید تا از آسیب به دندان‌ها در صورت ضربه جلوگیری کند.

همچنین، مهم است که به دندان‌پزشک مراجعه کنید و نکات خاصی که ممکن است به وضعیت دندان‌های کودکان شما مربوط شود، را مشاوره کنید.

ترمیم دندان های شیری چگونه است؟

ترمیم دندان‌های شیری در صورتی که دچار آسیب شده باشند یا فرد احساس درد داشته باشد، ممکن است لازم باشد. این ترمیمات معمولاً با استفاده از روش‌های زیر انجام می‌شود:

۱.پر کردن دندان: در صورتی که دندان شیری دچار پوسیدگی یا تخریب شود، دندانپزشک ممکن است از مواد پر کننده‌ای مانند رزین‌های کامپوزیت یا آمالگام استفاده کند تا دندان را بازسازی کند و عملکرد آن را بهبود بخشد.

۲.ترمیم (Crowns): در صورتی که پوسیدگی یا آسیب به دندان شیری به گونه‌ای باشد که پر کردن دندان ممکن نباشد، ممکن است دندانپزشک از ترمیم ترمیمی یا کراون استفاده کند. این روش شامل قرار دادن یک کاپ (کراون) ساخته شده از مواد مختلف مانند فلز یا پرسلن بر روی دندان تخریب شده است که به دندان اصلی چسبانده می‌شود و آن را محافظت می‌کند.

۳.پوشش های شیشه‌ای (Glass Ionomer): این نوع ترمیم برای پوسیدگی‌های کوچکتر و در دندان‌هایی که دچار تسکین‌های دندانی شده‌اند، استفاده می‌شود. این مواد دندانی، مثل شیشه، به دندان چسبیده و بهبود موقتی در شرایط دندان فراهم می‌کنند.

در هر صورت، اهمیتی که به ترمیم دندان‌های شیری داده می‌شود، نه تنها به سلامت فعلی دهان کودک کمک می‌کند، بلکه می‌تواند بر توسعه و سلامت دندان‌های دائمی آن‌ها در آینده نیز تأثیر گذار باشد.